یرزی کوکوچکا یا جرزی کوکوچکا کوهنورد لهستانی است که جزو نوابغ تاریخ کوهنوردی جهان است. یرزی در ۲۴ مارس ۱۹۴۸ در کاتوویتس لهستان متولد شد. نام لاتین او jerzy kukuchka می باشد. او در لهستان به یورک یا Jurek مهروف است. یورک در کشور لهستان اینقدر مورد ستایش است که تمبر او نیز ساخته شده است. در کشور ما تقریبا تمام کوهنوردان اسم او را شنیده اند. بیوگرافی جرزی را در مقاله ای کامل در وبسایت ایران پیکسل می نویسم. به امید آنکه مورد توجه قرار گیرد. جرزی ورزش وزنه برداری را در دوران تحصیل پیش گرفت و پس آز آن در سال ۱۹۶۶ به صورت رسمی وارد ورزش کوهنوردی شد. او در سال ۱۹۶۶ با عضویت در باشگاه کوهنوردی کاتوویچ فعالیت حرفه ای خود را در کوهنوردی آغاز کرد.
صعودهای زمستانه یرزی کوکوچکا
جرزی را به عنوان دومین فرد صعود کننده به ۱۴ قله هشت هزار متری می شناسند. اما صعود زمستانه دو قله هشت هزار متری در یک زمستان اسم او را بر سر زبان ها انداخت. بعد از او هیچکس نتوانست دو هشت هزارمتری را در یک زمستان صعود کند. همچنین او توانست چهار قله هشت هزار متری را در زمستان صعود کند. از بین این چهار صعود، سه قله را برای اولین بار در زمستان صعود کرد. او توانست قله کی ۲ را از مسیر جدید صعود نماید. در مقاله بررسی مسیرهای صعود به قله کی ۲این مسیر شرح داده شده است. مسیر صعود جرزی کوکوچکا را به اسم مسیر لهستان می شناسند. او در مدت دوسال توانست ۶ قله هشت هزارمتری را صعود کند که سه تای آن در زمستان توسط او صعود شد. سه تای دیگر نیز صعود از مسیر جدید در قلل سرسختی چون قله کی دو و نانگاپاربات بود. پس از او تنها سیمون مورو بود که توانست ۴ قله هشت هزار متری را در زمستان صعود کند.
گشایش مسیر توسط جرزی کوکوچکا
وی پرونده ای سرشار از گشایش مسیر دارد. جرزی بسیاری از قلل را از مسیر جدید صعود کرد. مسیرهایی که پیش از یرزی صعودی به خود ندیده بودند. یرزی در مدت ۸ سال یعنی از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۷ توانست هشت مسیر جدید را بر روی قلل ۸۰۰۰ متری گشایش کند. به این معنا که او در این هشت سال توانست ۸ بار برخی از قلل هشت هزار متری را از مسیری جدید صعود کند.
کوهنوردی از نگاه کوکوچکا
در حال حاضر یرزی همچنان به عنوان نابغه در ورزش کوهنوردی و هیمالیانوردی شناخته می شود. او را به عنوان دومین فرد صعود کننده به ۱۴ قله ۸۰۰۰ متری می شناسند. کوکوچکا مسیرهایی را برای عصود انتخاب می کرد که تابحال هیچکس آن مسیر را صعود نکرده است. او توانست ده مسیر جدید در قلل هشت هزارمتری گشایش نماید. او را به عنوان یکی از بزرگترین مبارزان یخ می شناسند. در سال ۱۹۸۸ به او و مسنر مدال نقره المپیک اهدا شد. مسنر از گرفتن مدال امتناع کرد، چرا که کوهنوردی را ورزش رقابتی نمی دانست. اما تفکر یرزی کوکوچکا این نبود. او همیشه می گفت ” شاید اگر رقابت در کوهنوردی نبود، من هیچگاه کوهنوردی نمی کردم” . همچنین او معتقد بود ” فقط در کوه بودن کافی نیست. هدف صعود به کوه است”
عکس در سال ۱۹۷۹ در لوتسه گرفته شده است
سوابق صعودهای جرزی
- ۱۹۷۳ گشایش مسیر جدید در درو به همنوردی ویتک کورتیکا
- ۱۹۷۴ صعود از دیواره جنوبی دنالی در آلاسکا. او در این برنامه دچار سرمازدگی خفیف شد
- ۱۹۷۵ گشایش مسیر جدید در گراندژوراسس
- ۱۹۷۶ گشایش مسیر جدید در آوال هندوکش به صورت انفرادی. ارتفاع ۵۸۰۰ متر
- ۱۹۷۶ صعود از مسیر جنوبی شرقی تز در هندوکش. ارتفاع ۷۰۱۵ متر
- ۱۹۷۸ گشایش مسیر در تریچمیر به همنوردی پیوتروفسکی. ارتفاع ۷۶۹۲ متر
- ۱۹۷۸ اولین صعود به قله بیندو غول زوم. ارتفاع ۶۳۴۰ متر
- ۱۹۸۴ صعود انفرادی به قله ماشربروم ۷ به ارتفاع ۵۳۶۴ متر
- ۱۹۸۷ اولین صعود تاریخ به قله یبوکالگان ری به ارتفاع ۷۳۶۵ متر ( صعود به سبک آلپی)
پرونده صعود کوکوچکا به قلل هشت هزار متری
جرزی کوکوچکا بعد از رینهولد مسنر، دومین فرد صعود کننده به ۱۴ قله هشت هزارمتری جهان است. او توانست این ۱۴ قله را در مدت ۷ سال و ۱۱ مته و ۱۴ روز صعود کند. این کمترین زمان صعود به ۱۴ قله بود که توسط او ثبت شده بود. رکورد او برای ۲۷ سال دست نخورده ماند. پس از او کیم چانگ هو توانست تنها با یک ماه کمتر از او ۱۴ قله را صعود نماید. مسنر در مورد کوکوچکا می گوید ” درست است که من اولین بودم ولی بدون شک تو بهترینی”
یرزی کوکوچکا تمام صعودهای خود بر قلل ۸۰۰۰ متری به جز قله اورست را بدون استفاده از کپسول اکسیژن صعود کرد. اسم او جزو لیست فاتحان اورست هست
قلل ۸۰۰۰ متری صعود شده توسط یورک
- ۱۹۷۹ صعود به قله ۸۵۱۶ متری لوتسه از مسیر غربی
- ۱۹۸۰ صعود به قله ۸۸۴۸ متری اورست از ستون جنوبی ( مسیر جدید)
- ۱۹۸۱ صعود به قله ۸۴۸۱ متری ماکالو از مسیر وریشن ( صعود انفرادی و آلپی)
- ۱۹۸۲ صعود به قله ۸۰۵۱ متری برودپیک از مسیر غربی
- ۱۹۸۳ صعود به قله ۸۰۳۵ متری گاشربروم ۲ از مسیر تیغه جنوب شرقی (مسیر جدید)
- ۱۹۸۳ صعود به قله ۸۰۸۰ متری گاشربروم ۱ از مسیر جنوب غربی ( مسیر جدید و صعود به روش آلپی)
- ۱۹۸۴ صعود به قله ۸۰۵۱ متری برودپیک به صورت صعود قله اصلی، تراورس شمالی-مرکزی و قلل اصلی ( صعود به سبک آلپی)
- ۱۹۸۵ صعود زمستانه به قله ۸۱۶۷ متری دائولاگیری از مسیر تیغه شمالی (اولین صعود زمستانه)
- ۱۹۸۵ صعود زمستانه قله ۸۲۰۱ متری چوآیو از مسیر ستون جنوب شرقی (اولین صعود زمستانه)
- ۱۹۸۵ قله نانگاپاربات ۸۱۲۶ متری از مسیر ستون جنوب شرقی (مسیر جدید)
- ۱۹۸۶ صعود زمستانه قله ۸۵۸۶ متری کانچنجونگا از مسیر جنوب شرقی (اولین صعود زمستانه)
- ۱۹۸۶ قله ۸۶۱۱ متری کی دو از مسیر لهستان (مسیر جدید)
- ۱۹۸۶ قله ۸۱۵۶ متری ماناسلو به صعورت آلپی و از مسیر جدید
- ۱۹۸۷ قله شیشاپانگما ۸۰۱۳ متری از مسیر غربی ( سبک آلپی)
- ۱۹۸۶ صعود زمستانه قله آناپورنا ۱ (اولین صعود زمستانه)
- ۱۹۸۸ قله آناپورنا ۸۰۹۱ متری شرقی از رخ جنوبی ( سبک آلپی)
مرگ یرزی
یرزی کوکوچکا فقط قله لوتسه را از مسیر نرمال و غیر زمستان صعود کرده بود. او تصمیم گرفت لوتسه را نیز از مسیر جدید صعود نماید. او دیواره جنوبی لوتسه را انتخاب کرد. خطرناک ترین و ترسناک ترین رخ از قله لوتسه. زمانی که در حال صعود به قله لوتسه بود در گذشت. او در حال تلاش برای صعود از رخ جنوبی لوتسه بود. این مسیر بسیار سخت تابحال صعود نشده بود. او در حال صعود سرطناب در ارتفاع ۸۲۰۰ متری لوتسه بود که پاندول شد و طناب حمایتی اش پاره شد. یرزی کوکوچکای افسانه ای با طناب ۶ میلیمتری دست دومی که از بازار کاتماندو خریده بود، به پایان رسید. جرزی حدود ۲۰۰۰ متر سقوط کرد و هیچگاه جسدش پیدا نشد. مرگ او در تاریخخ ۲۴ اکتبر ۱۹۸۹ رخ داد. شاید برای شما اینسوال پیش بیاید که قله لوتسه کجاست؟. لوتسه در کشور نپال و مشرف به قله اورست می باشد.
شاید یکی از رویاهای او صعود زمستانه کی دو بود که مرگ به او مجال این صعود را نداد.
تصویر مجوز صعود از جبهه جنوبی لوتسه در تاریخ ۱۹۸۹ به کوکوچکا داده شد. او در همین صعود جان خود را از دست داد
فیلم هایی در مورد یورک
در مورد کوهنورد افسانه ای کشور لهستان فیلم ها ، مستندات و کتاب های زیادی وجود دارد. از جمله این فیلم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- مستند Jurek ساخته شده توسط کشور لهستان
- مستند Kukuczks ساخاه شده توسط کشور لهستان
- فیلم Himalayas : Broken rope
شما می توانید مستند یورک که در باره زندگی پرافتخار یرزی می باشد را در وبسایت ایران پیکسل ببینید.
کتاب دنیای عمودی من
کتاب دنیای عمودی من نیز توسط او نوشته شد. بعدها این کتاب به فارسی ترجمه شد. دانلود مستقیم کتاب دنیای-عمودی-من