اشترانکوه از کوهستان های بسیار زیبا و در عین حال خشن ایران می باشد. این کوهستان قسمتی از رشته کوه زاگرس می باشد و دارای پتانسیل زیادی برای کوهنوردی، اسکی تورینگ، صعودهای ترکیبی و … می باشد. از لقب های این منطقه می توان به آلپ ایران اشاره کرد. طبیعت زیبای منطقه در کنار قلل سنگی و خشن اشترانکوه زیبایی بسیاری به این منطقه بخشیده است.
اشترانکوه کجاست
رشته کوه بزرگ اشترانکوه واقع در استان لرستان از سمت شمال غربی به جنوب شرقی امتداد یافته است. ین خط الراس در فاصله تقریبی 18 کیلومتری جنوب غربی شهرستان ازنا تا منطقه کوهستان چقاگرگ در جنوب خط الراس امتداد می یابد.
بررسی توپوگرافی قلل
قلل مهم و مشهور خط الراس اشترانکوه از شمال به جنوب به ترتیب عبارتند از :
کولوربد 3866 متر
پل پازن پیر 3850 متر
گل گل 4050 متر
گل گهر 3950 متر
کوله لایو 4070 متر
سن بران 4150 متر
میرزایی 3800 متر
فیال سون 3850 متر
مهرجمال 3850 متر
پیاره 3800 متر
ازنودر 3700 متر
کول جنون 3850 متر
که همگی برروی این خط الراس قرار گرفته انند. قلل اشترانکوه به صورت قوس هایی هستند که در محاصره دیواره ها و بندهای سنگی بزرگ می باشدکه به نسبت می توان از یال های شرقی منطقه به نحو بهتری برای صعود نام برد.
نقشه های کوهستان اشترانکوه
نقشه سه بعدی خط الراس اشترانکوه
ویژگی خاص اشترانکوه
وجود یخچال بزرگ چال کبود در حدفاصل دو قله گل گل و چال کبود به عنوان دریاچه های بزرگ گهر بزرگ و گهر کوچک در جناح غربی قله از مهمترین و و زیباترین عناصر طبیعی جبال اشتران کوه محسوب می شود.
مسیر صعود به خط الراس اشترانکوه
زمانی که قصد صعود به خط الراس اشترانکوه به عنوان هدف اصلی برنامه مدنظر قرار می گیرد تسلط بر مهارت های کوهنوردی و آشنایی بر مهارت های صخره نوردی یک ضرورت غیرقابل چشم پوشی است. بنابراین برای صعود به خط الراس قلل اشترانکوه به خصوص ارتفاعاتی که نام برده شده است نیازمند آمادگی بیشتر برای اجرای این برنامه هستیم. و در این راه توجه به زمان و موقعیت سنجی از جمله مواردی است که میزان موفقیت در برنامه را بالا خواهد برد. بدین لحاظ خرداد ماه و تیرماه زمان مناسبی برای این برنامه محسوب می شود.
ما نیز در میانه یکی از این ماهها وارد منطقه درود گردیده و سپس به آبادی تیون می رسیم. از طریق مسیر پاکوب مشخص به سوی جنوب غرب از ده خارج می شویم. از سربالایی تپه ماهورها و عرض چند جوی آب می گذریم . در حالی که نمای خط الراس اشترانکوه از دوردست ها پدیدار می گردد. ما رفته رفته به آن نزدیک می شویم، خود را به پناهگاه سنگی گل گل نزدیک میرسانیم. استراحت کوتاهی کرده و جانپناه را به سمت لبه ی لند خاکی که به صورت سدی در مقابل دوقله و چال کبود حائل است ترک می کنیم.
از طریق راه مالرو و در کمرکش کوه مقابل پناهگاه با کمی انحراف به راست از شیب تندی به راه ادامه می دهیم. این شیب پس از مدتی به طور مستقی با ابتدای دره عظیم و قوسی شکل چال کبود می رسد. ابهت یخچال های اشترانکوه به راستی دیدنی است. خود را به جانپناه قرمز رنگ چال کبود در سطح مرتفع آن رسانده و شبی را درون آن به سر می بریم.
یک روز خوب و پر از چالش
صبح زود از خواب برمی خیزیم و با جمع آوری وسایل سبکی که برای صعود مشکل خودمان آماده کرده ایم از سمت راست جانپناه به سوی تیغه های گل گل ارتفاع می گیریم. مسیر با عبور از لابلای صخره ها و مقداری سنگنوردی به سوی قله گل گل که برج مانند است. این مسیر را با احتیاط و با دقت کامل پیموده و پس از مدتی با بالای قله 4100 متری گل گل با طی شیب تند آن می رسیم. مناظر اطراف به خصوص پریزکوه بزرگ و دریاچه زیبای گهر بسیار دیدنی هستند.
از قله برروی خط الراس جنوبی که با سنگنوردی توام می باشد شاخک ها و برج های صخره ای را عبور کردیم. از فراز یخچال چال کبود و یکی دو زبانه آن که تا روی خط الراس بالا کشیده شده است می گذریم.
پس از پشت سر گذاردن قلل گل گهر و کوله لایو از یک شیب تند سنگلاخی و گاهی صخره ای به سنبران که مرتفع ترین قله اشترانکوه است صعود می کنیم. قله صخره ای میرزایی هدف دوم ما در فاصله نزدیکی با سن بران قرار دارد که از روی قله به خوبی در جنوب دیده می شود. یخچال ها و برفچال ها از هرسو قله را دربرگرفته اند. هوا صاف و بدون ابر و کمی گرم تر شده است. در افق های جنوبی قلل قالی کوه و کزنستون دیده می شوند و غرب قله های پریزکوه با سوزنی ها و برج هایشان تا جلگه خوزستان به پیش می روند.
دریاچه گهر بزرگ در زیر پایمان و در زیر آسمان فیروزه ای جلوه ای خاص دارد. از تماشای این همه مناظر سیر نمی شویم. با احتیاط و اندکی سنگنوردی از سراشیبی جنوبی سن بران پایین آمده از یک قله فرعی کوچم عبور کرده و در محلی تقریبا مناسب برای اتراق مستقر می شویم.
گذر از قله میرزایی
شبی سرد را پشت سر گذاشتیم . با تابش اولین شعاع های خورشید به سمت جنوب حرکت می کنیم. باد سردی می وزد که حرکت را مشکل می سازد. پس از چند نوبت درگیری با صخره ها به قله نوک تیز میرزایی صعود می کنیم. فرصت زیادی برای رفت و بازگشت به محل کمپ در زیر قله سنبران نداریم. بنابراین با دقت و سرعت لازم برروی خط الراس با عبور از چند قله فرعی به ارتفاع 3650 تا 3700 متر با طی مسیری توام با سنگنوردی به قله فیالسون بر بالای دره بزرگ یخچالی آن دست پیدا می کنیم. ادامه خط الراس اشترانکوه را در سمت جنوب پیش رو داریم.
یال های شرقی اشترانکوه پس از رسیدن به لبه خط الراس ارتفاع می گیرند و تشکیل قلل برج مانندی را داده و سپس توسط دیواره های مرتفعی به صورت بریده تا عمق دره گهر به پایین کشیده می شوند. خشونت طبیعت اشتران کوه پس از دست و پنجه نرم کردن با صخره های خط الراس به خوبی بر ما آشکار شده است. از مسیر صعود شده با دقت و احتیاط هرچه تمام تر به سمت شمال بازمی گردیم و پس از رسیدن به محل کمپ با صعود برروی یال شرقی سن بران از امتداد آن به سوی جانپناه چال کبود می رویمو با عبور از مسیرهای صخره ای به یخچال باز می گردیم.
بهترین زمان برای صعود به خط الراس اشترانکوه اواخر خردادماه تا اوایل تیرماه می باشد.
صعود به چال کبود در زمستان
عکاس : حافظ صبوری
وضعیت قلل اشترانکوه در زمستان
صعود زمستانی به منطقه ی اشتران کوه بسیار دشوار و توام با مشکلات جدی است. حجم سنگین برف در زیر چال کبود و مواجهه با مسیرهای ترکیبی یخ و برف از ویژگی های زمستان اشترانکوه می باشد.
در صعود به قله ی سن بران عکس های بسیار زیبایی گرفتم که در اینجا می توانید آنها را مشاهده نمایید.